Doanh nghiệp tư nhân (DNTN) là một trong những loại hình DN phổ biến nhất tại Việt Nam. Việc hiểu rõ về loại hình doanh nghiệp này sẽ giúp các nhà khởi nghiệp lựa chọn cho mình một hình thức kinh doanh đúng đắn.
Với mục đích tư vấn thành lập doanh nghiệp tư nhân cho các nhà khởi nghiệp. Bài viết dưới đây đã tổng hợp những thông tin quan trọng nhất mà bạn cần biết về doanh nghiệp TN!
Doanh nghiệp tư nhân là gì?
Luật Doanh nghiệp 2020 đã định nghĩa rõ khái niệm về DNTN tại điều 188, theo đó:
- Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
- Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
- Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên hợp danh của công ty hợp danh.
- Doanh nghiệp tư nhân không được quyền góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.
Đặc điểm của DNTN
Doanh nghiệp tư nhân do một cá nhân duy nhất làm chủ
Vốn của DN tư nhân xuất phát từ một cá nhân duy nhất. Không phải góp vốn như các công ty nhiều chủ sở hữu. Đây là một trong những đặc điểm riêng biệt của công ty tư nhân so với các loại hình doanh nghiệp khác.
Doanh nghiệp tư nhân không là một pháp nhân
Giống với công ty TNHH 1 thành viên, công ty tư nhân không có tư cách pháp nhân. Nguyên nhân là do theo điều kiện được quy định tại Bộ luật Dân sự năm 2015. Các DN muốn được công nhận tư cách pháp nhân cần tách biệt giữa tài sản DN và tài sản của chủ sở hữu. Tuy nhiên, DNTN không có sự độc lập về tài sản nên không được công nhận tư cách pháp nhân.
Quan hệ sở hữu vốn
Chủ DNTN sẽ là người duy nhất bỏ vốn thành lập công ty. Chủ doanh nghiệp sẽ phải chịu trách nhiệm về tính chính xác của số vốn tự khai.
Bỏ vốn thông qua nhiều hình thức khác nhau. Ví dụ như: bằng tiền, vàng, ngoại tệ, bản quyền sở hữu công nghiệp, giá trị quyền sử dụng đất, các tài sản khác,…
Đặc điểm của hình thức sở hữu vốn này làm cho nguồn vốn bị giới hạn. Vốn của các DN tư nhân bị hạn chế trong khả năng tài chính của chủ sở hữu. DNTN không được cho phép phát hành bất cứ loại chứng khoán nào.
Trong quá trình hoạt động, chủ doanh nghiệp có quyền thay đổi lượng vốn đầu tư của mình. Hành động này phải được ghi chép vào sổ kế toán một cách đầy đủ. Trong trường hợp nếu số vốn sau khi giảm thấp hơn số vốn ban đầu đã đăng ký; chủ doanh nghiệp chỉ được giảm vốn sau khi đã đăng ký với cơ quan đăng ký KD.
Quan hệ quản lý
Như đã định nghĩa ở phía trên, DNTN chỉ do 1 cá nhân sở hữu và góp vốn. Vì vậy cá nhân đó toàn quyền quản lý và điều hành các hoạt động của công ty.
Chủ doanh nghiệp có thể trực tiếp hoặc thuê người khác quản lý, điều hành các hoạt động kinh doanh của DN. Trong trường hợp thứ 2, chủ sở hữu phải đăng ký với cơ quan đăng ký kinh doanh.
Phân phối lợi nhuận
Do chỉ có một chủ sở hữu nên chủ doanh nghiệp nắm toàn bộ tài sản của doanh nghiệp bao gồm vốn và tài sản. Không cần phải phân phối lợi nhuận với cá nhân khác.
Điều này cũng có nghĩa là chủ sở hữu doanh nghiệp sẽ chịu mọi rủi ro, thua lỗ trong trường hợp hoạt động kinh doanh không đem lại kết quả khả quan.
Trách nhiệm trong doanh nghiệp tư nhân
Khác với công ty cổ phần, trách nhiệm trong DN tư nhân là trách nhiệm vô hạn. Có nghĩa là chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm bằng tất cả tài sản. Không phải chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi số vốn đã bỏ ra như một số chủ thể kinh doanh khác.
Trong trường hợp nếu chủ sở hữu không có khả năng thanh toán nợ đến hạn bằng vốn KD. Tòa án có thể quyết định xử lý những tài sản mà chủ sở hữu DNTN không dùng vào kinh doanh để thanh toán các khoản nợ và có thể thực hiện các nghĩa vụ tài sản khác.
Lý do cho việc chịu trách nhiệm vô hạn là vì tài sản thương sự và tài sản dân sự không có sự tách biệt rõ ràng. Tài sản thương sự là tài sản đầu tư tại doanh nghiệp. Trong khi đó tài sản dân sự là tài sản khác của chủ doanh nghiệp. Chủ sở hữu của hai loại tài sản này là một và chúng phục vụ một lợi ích thống nhất.
Mặt khác, việc chịu trách nhiệm vô hạn giúp chủ sở hữu doanh nghiệp dễ dàng thiết lập mối quan hệ với khách hàng. Chế độ chịu trách nhiệm vô hạn tương đương với một sự đảm bảo cho các chủ nợ cũng như bạn hàng. DNTN dễ dàng hơn trong việc vay vốn.
Xem thêm:
Trên đây là toàn bộ những thông tin cần biết về doanh nghiệp tư nhân. Rất mong những kiến thức mà chúng tôi chia sẻ sẽ giúp các nhà khởi nghiệp thành lập doanh nghiệp với hình thức hợp lý nhất!
