TƯ VẤN GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG

Tranh chấp lao động bao gồm tranh chấp lao động giữa cá nhân giữa người lao động với người sử dụng lao động và tranh chấp tập thể giữa tập thể lao động với người sử dụng lao động. Hợp đồng lao động là một trong những căn cứ phát sinh quan hệ lao động và là cơ sở để giải quyết tranh chấp lao động.

Theo khoản 1 Điều 179 Bộ luật Lao động 2019 thì tranh chấp lao động là tranh chấp về quyền và nghĩa vụ, lợi ích phát sinh giữa các bên trong quá trình xác lập, thực hiện hoặc chấm dứt quan hệ lao động;

Tranh chấp giữa các tổ chức đại diện người lao động với nhau; tranh chấp phát sinh từ quan hệ có liên quan trực tiếp đến quan hệ lao động.1. 

1. Lựa chọn hình thức giải quyết tranh chấp lao động

Theo quy định của pháp luật Lao động hiện hành, để giải quyết tranh chấp lao động, các bên có thể lựa chọn một trong các phương thức giải quyết tranh chấp lao động như sau:

• Thỏa thuận giữa các bên: Đây là phương án ưu tiên sử dụng đầu tiên khi quan hệ lao động phát sinh tranh chấp.
• Hòa giải viên lao động;
• Hội đồng trọng tài lao động;
• Tòa án nhân dân.

2. Nguyên tắc giải quyết tranh chấp lao động

• Tôn trọng quyền tự định đoạt thông qua thương lượng của các bên trong suốt quá trình giải quyết tranh chấp lao động.
• Coi trọng giải quyết tranh chấp lao động thông qua hòa giải, trọng tài trên cơ sở tôn trọng quyền và lợi ích của hai bên tranh chấp, tôn trọng lợi ích chung của xã hội, không trái pháp luật.
• Công khai, minh bạch, khách quan, kịp thời, nhanh chóng và đúng pháp luật.
• Bảo đảm sự tham gia của đại diện các bên trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động.
• Việc giải quyết tranh chấp lao động do cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động tiến hành sau khi có yêu cầu của bên tranh chấp hoặc theo đề nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền và được các bên tranh chấp đồng ý.

3. Các tranh chấp lao động có thể khởi kiện tại Tòa mà không cần hòa giải

Theo quy định tại khoản 1, Điều 188 Bộ luật Lao động năm 2019 đã chỉ rõ các trường hợp tranh chấp lao động cá nhân giữa người lao động và đơn vị sử dụng lao động được quyền yêu cầu Tòa án giải quyết mà không cần qua bước hòa giải bao gồm:

• Tranh chấp về xử lý kỷ luật lao động sa thải hoặc về trường hợp bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động.
• Tranh chấp về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động.
• Tranh chấp giữa người giúp việc gia đình với người sử dụng lao động.
• Tranh về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định của pháp luật.
• Tranh chấp về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
• Tranh chấp giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.
• Nếu thuộc các trường hợp này, người lao động hoặc người sử dụng lao động có thể kiện thẳng ra Tòa theo thủ tục tố tụng dân sự.
• Các trường hợp còn lại đều phải thực hiện hòa giải nhờ hòa giải viên lao động theo đúng trình tự, thủ tục tại Điều 188 Bộ luật Lao động năm 2019.

4. Thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động tập thể về quyền

Thời hiệu yêu cầu hòa giải viên lao động thực hiện hòa giải tranh chấp lao động tập thể về quyền là 06 tháng kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền hợp pháp của mình bị vi phạm.

Thời hiệu yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết tranh chấp lao động tập thể về quyền là 09 tháng kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền hợp pháp của mình bị vi phạm.

Thời hiệu yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp lao động tập thể về quyền là 01 năm kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền hợp pháp của mình bị vi phạm.

5. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động tập thể về lợi ích

Tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động tập thể về lợi ích bao gồm:

• Hòa giải viên lao động;
• Hội đồng trọng tài lao động.

Tranh chấp lao động tập thể về lợi ích phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết hoặc tiến hành thủ tục đình công.

6.  Quyền và nghĩa vụ của hai bên trong giải quyết tranh chấp lao động

Theo Điều 182 Bộ luật Lao động 2019 thì quyền và nghĩa vụ của hai bên trong giải quyết tranh chấp lao động như sau:

• Trong giải quyết tranh chấp lao động, các bên có quyền sau đây:

+ Trực tiếp hoặc thông qua đại diện để tham gia vào quá trình giải quyết;

+ Rút yêu cầu hoặc thay đổi nội dung yêu cầu;

+ Yêu cầu thay đổi người tiến hành giải quyết tranh chấp lao động nếu có lý do cho rằng người đó có thể không vô tư hoặc không khách quan.

• Trong giải quyết tranh chấp lao động, các bên có nghĩa vụ sau đây:

+ Cung cấp đầy đủ, kịp thời tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu của mình;

+ Chấp hành thỏa thuận đã đạt được, quyết định của Ban trọng tài lao động, bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

7. Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật Lao động 2019.

____________________________

Để được hỗ trợ và tư vấn chi tiết, Quý khách hàng vui lòng liên hệ chúng tôi quahotline +84 9888 999 26 hoặc email xuanduong@luatdaiviet.vn

Phòng Pháp luật Doanh nghiệp (VnLaw) – Công ty Luật TNHH Đại Việt 

Địa chỉ: Số 09 Vạn Phúc, Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội